Jakie znaczenie ma kontakt z przyrodą?

Elżbieta Okołów

Jakie znaczenie ma kontakt z przyrodą?

Potrzeba kontaktu z przyrodą – pozytywny „nałóg”

Żyjemy w czasach, gdy rzecz, wydawać by się mogło, tak trywialna, jak kontakt z przyrodą zaczyna być przedmiotem poważnej dyskusji. Definiowane są nowe pojęcia jak zespół deficytu kontaktu z przyrodą. Kontakt ten staje się także wykorzystywany w terapii (silwoterapia). Dlaczego tak się dzieje? Chyba wszyscy domyślamy się odpowiedzi.

Cywilizacja, tempo życia, rozwój techniki odcina nas od przyrody coraz bardziej. Odczuwamy różne tego konsekwencje, zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej. Dlatego warto zrobić zwrot o 180 stopni i spojrzeć w przeciwną stronę, w stronę natury. Zastanowić się jakie znaczenie ma dla nas, a zwłaszcza dla naszych dzieci, kontakt z przyrodą. Tak jak deficyt tego kontaktu objawia się negatywnymi skutkami dla funkcjonowania ciała i psychiki, tak też odpowiednia porcja kontaktu z nią ma dobroczynne działanie w tych sferach. Ale po kolei.

Korzyści kontaktu z przyrodą

Kontakt z przyrodą jest zawsze okazją do aktywności fizycznej, choćby w najprostszej postaci i dostępnej dla wszystkich, jaką są spacery. Zastanówmy się ile czasu w ciągu dnia przedszkolaki spędzają w salach, a ile na dworze. Te proporcje nie są zadowalające i przyczyniają się do powstawania wad postawy, otyłości, niedoborów witaminy D. Poza tym zbyt mała dawka ruchu na powietrzu objawia się złym nastrojem, trudnościami w koncentracji. Utrwalane są również niezbyt dobre przyzwyczajenia do siedzącego sposobu spędzania czasu w zamkniętej przestrzeni. Dlatego warto pójść chociaż na krótki spacer do pobliskiego parku, na który namówienie malucha nie powinno stanowić problemu. W parku zawsze coś się dzieje. Są kaczki lub gołębie, które można nakarmić i policzyć. Jesienią suche liście, po których chodzenie jest wyjątkową przyjemnością. Wiosną oczekiwanie na zakwitnięcie kwiatów lub rozwinięcie się pączków liści. To jest kontakt z przyrodą w najprostszej i najbardziej dostępnej postaci.

Kontakt z przyrodą to wyjątkowa okazja do pobudzania w naszych dzieciach chęci do nauki, podglądania natury, samodzielnego odkrywania jej tajemnic, kształtowania logicznego myślenia, wyciągania wniosków. Dzięki temu mają szansę stać się pełnymi pasji odkrywania świata dorosłymi. Dorosłymi wrażliwymi, bo bliskość z przyrodą uczy wrażliwego spojrzenia na zwierzęta, które często potrzebują naszej pomocy. A któż z nas nie chciałby wychować swojego dziecka na pełną empatii osobę?

Nas dorosłych przyroda czasami może przerażać. Widzimy w niej zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa naszych dzieci. Warto jednak w tym przypadku spojrzeć na nią oczami dziecka, jak na krainę, która kryje wiele zagadek. Nasza zgoda na swobodne okrywanie jej tajemnic może mieć dobroczynny wpływ na rozwój naszych dzieci.

Zamiast terapii - profilaktyka

Mam wrażenie, że najpiękniejsze wspomnienia z wakacji w pokoleniu dzisiejszych czterdziestolatków wiążą się z beztroskim czasem spędzanym u dziadków na wsi. Wolność, samodzielne eksplorowanie „nieznanych lądów” to jest to czego brakuje współczesnym dzieciom. Przyroda w tym wydaniu dzisiaj nie zawsze jest dla każdego dostępna. Dlatego może warto zamiast wakacji spędzanych w odległych krajach zafundować naszym dzieciom czas spędzony blisko natury. Ta swoboda i odrobina ryzyka, na które pozwolimy są ważnym elementem ich rozwoju. Uczą się w ten sposób samodzielności, budują pewność siebie, nabywają nowe umiejętności fizyczne i intelektualne.

Jeśli kontakt z przyrodą wykorzystuje się do prowadzenia terapii, to czy nie lepiej zastosować go w profilaktyce. Zanim nasze dzieci staną się zestresowanymi dorosłymi nauczymy je jak wiele radości może dać spacer po parku, wycieczka do ZOO, obserwowanie ptaków. To zainteresowanie naturą może w przyszłości stać się pozytywnym „nałogiem”, który warto w naszych dzieciach jak najwcześniej rozwinąć.

Autor: Elżbieta Okołów

 

 

Aktualne zapisy

Źródła:

„Ostatnie dziecko lasu” Richard Louv

„Ptaki” kwartalnik OTOP nr 3/2014, str. 42–43

http: //www. przedszkole10torun. pl/templates/upload/znaczenie_przyrody_dla_rozwoju_dziecka. pdf

http: //profesor. pl/mat/n13/pokaz_material_tmp. php? plik=n13/n13_r_fura_151005_1.php& id_m=15731

http: //www. profesor. pl/publikacja, 11412,Artykuly, Swiat-przyrody-i-jego-rola-w-zyciu-dzieci

http: //zb. eco. pl/publication/dziecko-w-swiecie-przyrody-p1547l1

http: //pp15.edunet. tarnow. pl/pl/rodzice/publikacje/srodowisko

Czego uczą gry RPG Zabawy nie tylko dla dzieci, czyli jak spędzić pochmurny dzień w domu