Zabawy stymulujące rozwój mowy dzieci
Dziecko dzięki zabawie zdobywa wiele nowych umiejętności, uczy się świata, poznaje otoczenie i doświadcza nowych dla siebie sytuacji. Poprzez zabawę nasze pociechy rozwijają się i dzięki niej doznają różnych zdarzeń, które związane są z mówieniem. Odpowiednio pokierowane bawienie się dziecka lub zabawy z nim mogą także wpływać na rozwój mowy najmłodszych oraz postęp ich umiejętności komunikacyjnych.
Jakie zabawy z dzieckiem pozwolą na jak najlepszy rozwój dziecka? Poniżej kilka przykładów zabaw słownych.
Zabawa 1: Strojenie min
Każdy z uczestników zabawy robi miny, które naśladują pozostałe osoby. Można urządzić także konkurs na najdziwniejszą, najtrudniejszą lub najbrzydszą minę. Warto, by zabawa ta odbywała się przed lustrem, by każdy widział ułożenie narządów w buzi. Im więcej uczestników, tym weselsze efekty. Celem zabawy jest usprawnianie narządów mowy, a więc buzi i języka.
Można także przygotować obrazki, na których osoby wykonują miny, a następnie naśladować je.
Zabawa 2: Podczas czytania bajek…
- Warto wykorzystać czas, jaki poświęcamy naszym dzieciom na czytanie bajek. Ciekawą alternatywą zwykłej czytanki jest zaproponowanie dziecku, by opowiedziało swoje zakończenie dobrze znanej mu bajki lub tej, którą dopiero co usłyszało.
- Inną możliwością, zwłaszcza przy udziale większej liczby osób, jest układanie wspólnie własnej bajki. Opowieść rozpoczyna jedna osoba, mówiąc pierwsze zdanie. Każdy z uczestników kolejno dopowiada po jednym zdaniu. Przy udziale kilku osób bajka z pewnością wyjdzie bardzo oryginalna i ciekawa.
Zabawę można poprowadzić także w inny sposób: każda kolejna osoba kończy wypowiedź rozpoczętą przez poprzedniego uczestnika oraz układa kolejne zdanie, które kończy osoba następna.
Np. osoba I: Dawno temu, w małym miasteczku, które…
osoba II: nazywało się Mieczykowo, żył…
osoba III: kot, który miał przyjaciela wilka. Pewnego razu… itd.
- Po wysłuchaniu lub obejrzeniu przez dziecko bajki poproś je, by opowiedziało ją własnymi słowami. Jeżeli pociecha nie będzie potrafiła powtórzyć fabuły, pomóż mu ją, zadając pytania, na które odpowie.
Dzięki takim zabawom dzieci rozwijają umiejętność budowania zdań oraz dłuższych wypowiedzi. Rozwijają także zdolność logicznego myślenia i swoją wyobraźnię.
Zabawa 3: Do celu
Jedno z dzieci biorących udział w zabawie zamyka oczy lub zasłania je chustką/szalikiem. Inny uczestnik gry lub pozostałe osoby muszą słowami zaprowadzić je do celu – do ukrytej gdzieś w zakamarku zabawki lub do innego pomieszczenia – wydając polecenia: np. Idź 3 kroki prosto. Zrób krok w lewo.
Dzięki takiej zabawie dziecko ćwiczy formułowanie poleceń.
Zabawa 4: Kim jestem?
Dziecko wybiera jedną postać, np. z bajki, bohatera książeczki, osobę z rodziny lub kolegę. Opisuje ją poprzez podanie cech tej osoby, przytoczenie wyglądu, jednak nie mówi, kim ona jest. Zadaniem pozostałych uczestników jest odgadnięcie, o kim mowa. Ważne, by wybierać takie postaci, które są znane pozostałym towarzyszom gry.
Zabawa 5: Zagadki
Wszystkie dzieci lubią rozwiązywać zagadki. Każdy uczestnik zabawy może sam ułożyć zagadkę, którą zada innym osobom. Jeżeli dziecko jest starsze, można postarać się o to, by łamigłówki rymowały się – można także układać wspólnie rymowane zagadki.
Zabawa 6: Kolory
- Przypisywanie kolorów do rzeczy, np. niebieski jak: niebo, oczy, książka, krzesło itd. Możecie także zrobić konkurs lub zawody, kto z Was potrafi w określonym czasie (np. w 2 lub 3 minuty) podać najwięcej rzeczy danego koloru. Dobra zabawa i rywalizacja gwarantowane!
- Dla młodszych dzieci alternatywą może być podawanie sobie wzajemnie przykładów rzeczy w danym kolorze. Zadaniem drugiej osoby jest odgadnięcie, o jakiej barwie mowa. Jeżeli w zabawie bierze udział więcej dzieci, wtedy można również zrobić konkurs, który z uczestników najszybciej odgadnie, o jaki kolor chodzi.
Zabawa 7: Słowo na literę…
Dzieci podają jak najwięcej słów rozpoczynających się daną głoską. Można także zawęzić krąg, np. tyko do zwierząt, owoców, roślin, zawodów, rzeczy.
Zachęcajmy dzieci do mówienia, uczmy je budować zdania, komunikaty, polecenia, ale też dłuższe wypowiedzi, historyjki. Kierujmy ich zabawą w taki sposób, by maluchy poszerzały swoje umiejętności komunikacyjne i językowe, ale także by dzięki zabawie rozwijały swoją wyobraźnię oraz myślenie.
Źródła:
Mariola Malkiewicz, Jarmark logopedyczny. Wybór zabaw wspomagających mowę przedszkolaków.
