Jak zapobiegać wadom wymowy? Cz. 2. - Profilaktyka logopedyczna u nowororodka
Rodzice, którym chcą zapobiegać wadom wymowy u swoich dzieci powinni zwrócić uwagę na:
- wynik badania słuchu tuż po urodzeniu (badanie przesiewowe u noworodków wykonywane całym kraju),
- prawidłowe oddychanie dziecka, czyli oddychanie nosem,
- budowę twarzy noworodka (głównie jej symetryczność), żuchwy, języka, wędzidełka
- przygotowanie aparatu mowy (żuchwa, wargi, język, podniebienie) do wymawiania głosek poprzez czynność karmienia (ssanie); karmienie musi być skoordynowane z oddychaniem i połykaniem – rodzice
W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem lub logopedą wczesnej interwencji.
Kiedy wskazana jest wizyta u logopedy?
W ciągu dwóch miesięcy po urodzeniu u specjalisty powinny znaleźć się wcześniaki, dzieci ze zdiagnozowanymi wadami anatomicznymi (np. rozszczep podniebienia), z takimi wadami genetycznymi jak zespół Downa czy też dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wczesna interwencja logopedyczna daje szansę usprawniania funkcji pokarmowych oraz komunikacyjnych, wyrównania deficytów.
Jakie trudności w funkcjonowaniu niemowląt mogą zapowiadać wystąpienie w przyszłości zaburzeń mowy?
Czujność rodziców powinny wzbudzić niektóre trudności w funkcjonowaniu niemowląt. Mogą być one sygnałem nieprawidłowego rozwoju dziecka, a w przyszłości skutkować zaburzeniami mowy. Zaliczają się do nich m.in.:
• kłopoty ze ssaniem,
• mocny i zbyt długo utrzymujący się odruch kąsania,
• nieumiejętność żucia i połykania,
• nadmierny lub osłabiony odruch gryzienia,
• niezdolność warg do całkowitego zamknięcia się,
• ograniczenia ruchu języka,
• nieustanne otwarcie ust i wysuwanie języka,
• brak lub słaba koordynacja ruchowa języka i warg,
• zbyt duża wrażliwość tylnej części języka i tylnej ściany gardła (łatwość dławienia się i występowania odruchu wymiotnego) lub też brak odruchu wymiotnego.
Autor: Ewa Piątek
Źródła:
Opieka logopedyczna od poczęcia, redakcja naukowa B. Rocławski, Gdańsk 1998
Stecko E., Zaburzenia mowy u dzieci, Warszawa 1994