To nie będzie tekst mówiący o tym, jak źle jest w polskiej szkole. To nie będzie tekst o pensjach i aktualnym stanie rzeczy. Wszyscy wiemy jak jest. Chciałabym w tym artykule uświadomić młodych nauczycieli, że prawdopodobnie często spotkają się z kryzysem w swojej pracy.
Nauczyciel – pasja i misja?
Nie oszukujmy się, nauczycielem nie zostaje ktoś leniwy, komu nie chce się pracować. Każdy nauczyciel powinien mieć pasję i bardzo często to warunkuje, że dalej chcemy pracować w tym zawodzie. My nauczyciele czerpiemy przyjemność z obserwowania rozwoju, kształtującej się samodzielności, małych i dużych sukcesów naszych podopiecznych. Zostajemy nauczycielami, bo potrafimy i staramy się zrozumieć małego człowieka, który jeszcze nie potrafi wyrazić tego, co czuje. Chcemy pomagać, chcemy uczyć oraz czujemy misję, ale wraz z upływającym czasem, zdajemy sobie sprawę z ograniczonych możliwości. W pewnym momencie życia ustalamy swoje wartości rodzina, praca, znajomi, samodoskonalenie itp. Myślę, że w zdrowym podejściu praca nie jest na pierwszym planie. Okazuje się, że gdy chcemy osiągnąć szczyt swoich możliwości, to poświęcamy temu zbyt dużo czasu. Nie, nie chcę powiedzieć, że czar prysł. Jedni na tym etapie się poddają, inni walczą.
Walka o to, by proces edukacji był jak najbardziej prorozwojowy dla dzieci, wiąże się z ogromnym nakładem energii, ale my nauczyciele zbieramy potem plony. Cieszymy się i to sprawia, że chcemy robić to dalej. To właśnie nas napędza – pasja. Nie pociąga nas satysfakcjonująca pensja, bo taka nie jest. Nie ilość godzin, bo drugie tyle spędzamy w domu pracując, nie szkolenia, na których musimy być. Pasja – to nas trzyma przy pracy w zawodzie.
Gdy nadchodzi kryzys...
Praca nauczyciela, właściwie w ogóle z dziećmi jest nieporównywalna z żadną inną. Napotykamy w niej na problemy z rodzicami, współpracownikami, dziećmi, dyrekcją. Generalnie jeden problem goni drugi. Czasem trzeba przekazać trudne informacje o rozwoju dziecka, czasem musimy zmierzyć się z roszczeniową postawą, czasem coś nam się nie uda, czasem o czymś zapomnimy, czasem jesteśmy u kresu naszej cierpliwości itd. i często z tymi problemami jest , jak z efektem domino.
W pierwszych dniach pracy nauczyciela najbardziej bałam się wypalenia zawodowego. Tyle o tym literatury, tyle godzin wykładów na studiach. Wypalenie zawodowe było dla mnie niechęcią do pracy z dziećmi, a ja ją cały czas mam. Właściwie, o co chodzi mi samej, że nie odczuwam satysfakcji z własnej pracy przez jakiś niezbyt długi czas?
Nie byłam świadoma kryzysów. Kryzys to taki stan, w którym myślimy, że już się nie nadajemy. Czujemy, że minęliśmy się z powołaniem. Nic nam nie wychodzi, nie mamy tyle cierpliwości, co kiedyś, czujemy zmęczenie i potrzebę powiedzenia „Przepraszam, ale ja już skończyłam/ skończyłem pracę na dziś”. Nie możemy tak powiedzieć i to nas przytłacza jeszcze bardziej. Myślałam, że to spotyka tylko mnie. Od miesiąca ze sobą walczyłam. Myślałam: “trzeba się z tym zmierzyć”, ale poczułam, że gorzej już być nie może. Nikt mnie nie przygotował, że to jest wpisane w nasz zawód. Okazało się jednak, że z podobnymi problemami muszą się zmierzać inni koledzy, koleżanki po fachu.
Czym jest odporność psychiczna?
Odporność psychiczna to jest recepta. Im bardziej jesteśmy odporni, tym łatwiej przetrwać codzienne kłopoty.
Podobno odporności można się nauczyć i stąd mój artykuł. Badania prowadzone w środowiskach biznesowych, edukacyjnych i sportowych nieustannie wskazują, że odporność psychiczną warunkują:
-
Efektywność i jakość wykonywanej pracy
-
Pozytywne nastawienie
-
Lepsze radzenie sobie z trudnymi dniami, które w edukacji zdarzają się bardzo często
-
Większa cierpliwość
-
Aspiracje
Rozwój odporności psychicznej stanowi bardzo istotną umiejętność życiową niezbędną w pracy nauczyciela. Im bardziej jesteśmy odporni psychicznie, tym lepiej radzimy sobie z presją. Lepiej prosperujemy w konkurencyjnym środowisku. Wspomniana odporność to odwaga, która pomaga nam w dokonywaniu zmian i parciu do przodu bez względu na okoliczności. Nauczycielu zadbaj o swoją odporność!
Artykuł skierowany do młodych nauczycieli.
Ilona Leśnikowska
Chcesz lepiej komunikować się
ze swoimi uczniami i ich rodzicami?
Źródła:
-
D. Strycharczyk, P. Clough, “Odporność psychiczna- strategie i narzędzia rozwoju”.
