Jak wspierać rozwój mowy dziecka? Ćwicząc małe rączki i paluszki!
Na prawidłowy rozwój mowy dziecka istotny wpływ mają umiejętności manualne malucha. Zdolności motoryczne, a więc motoryka mała, czyli najprościej mówiąc – sprawność dłoni i palców. Ta zręczność jest związana z rozwojem mowy i warunkuje go. Możemy więc powiedzieć, że gdy pracuje ręka dziecka, wtedy rozwija się jego mowa.
Dlaczego tak się dzieje?
Ośrodki odpowiadające za mowę oraz funkcje motoryki dłoni sąsiadują ze sobą w mózgu, a dokładniej w korze mózgowej. Co za tym idzie, stymulowanie dłoni poprzez wykonywanie czynności manualnych może pozytywnie wpłynąć na rozwój mowy dziecka.
W jaki sposób ćwiczyć motorykę małą?
Aby ćwiczyć motorykę małą naszego dziecka, nie trzeba wiele wysiłku. Wystarczą nam nożyczki, kredki, kartka, farby (można malować nie tylko pędzlem, ale także paluszkami), a także plastelina, ciastolina, piasek – są to przedmioty, które prawie każda pociecha ma w swoim otoczeniu. Pomocne są także różnego rodzaju masy solne, piasek kinetyczny, z których dziecko będzie mogło lepić i rzeźbić, a dzięki temu ćwiczyć swoje dłonie. Razem z maluchem malujmy, wycinajmy i wydzierajmy z papieru. Rysujmy szlaczki, odrysowujmy wzory i lepmy różne kształty.
Jedną z ulubionych dziecięcych zabaw jest układanie klocków. Zajęcie to wymaga niezwykłej precyzji manualnej – klocek trzeba złapać, okręcić, czasem odwrócić, a także przyczepić do innego elementu. Zabawa ta, podobnie jak układanie puzzli, jest doskonałą formą ćwiczenia ręki. Podobnie jest z nawlekaniem koralików czy przewlekaniem sznurka przez różne elementy. Nawet zabawa piłką, a więc rzucanie, łapanie, kulanie pozwalają na rozwój sprawności manualnych dziecka, a także doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Pozwól dziecku pomagać podczas kuchennych czynności – na pewno chętnie ulepi z Tobą ciasteczka, wykrawając foremkami różne kształty. Zachęć je do pomocy przy mieszaniu sałatki, wsypywaniu produktów czy czyszczeniu pojemników i wycieraniu naczyń. Pokaż, jak otworzyć pudełko i odkręcić słoik, a następnie pozwól maluchowi zrobić to samodzielnie.
Zabawa różnymi przedmiotami może być śmieszna i wciągająca. Do kilku pojemników wsypcie różne przedmioty: mąkę, piasek, ryż, ziemię, guziczki – co tylko zechcecie – aby na zmianę dotykać i poczuć każdy z nich. Wymieszaj ze sobą dwa rodzaje ziaren czy przedmiotów, np. ryż i fasolę, a następnie poproś dziecko o uporządkowanie tego „bałaganu” i oddzielenie fasoli do drugiego pojemnika.
Przede wszystkim pamiętaj o jednym: nie wyręczaj dziecka z czegoś, co potrafi wykonać samo – od czynności najprostszych po bardziej skomplikowane. Pociecha może spróbować zapiąć zamek w kurtce czy guziki w sweterku, założyć buty i je zapiąć. Może będzie to czynność czasochłonna, której efektem będzie nie tylko ćwiczenie dziecięcej rączki, ale pozwoli dziecku poczuć dumę z wykonanego przez siebie zadania.
Możemy masować rączki i paluszki dziecka, pocierać dłońmi oraz klaskać. Maluchy lubią zabawy paluszkowe, które są niczym innym, jak wierszykiem, który można pokazać. Wiele z nich jest przekazywanych z pokolenia na pokolenie – na pewno znamy wiele takich wierszyków z dzieciństwa, gdy opowiadały nam je mamy czy babcie. Znanych jest dużo krótkich bajeczek, np. „Idzie rak nieborak… ” czy „Warzyła sroczka kaszeczkę…”.
Pamiętaj, że rozwój mowy zależy od wielu czynników. Dbając o ogólne doskonalenie sprawności swojego dziecka, troszczysz się o rozwój jego mowy. Jeżeli więc nie rozwinie się zręczność manualna malucha, wtedy może nie rozwinąć się jego mowa.
