Empatyczna komunikacja z dzieckiem
Rodzice lubią widzieć swoje dziecko jako radosne. Niestety codzienne sytuacje mogą budzić w naszych dzieciach również lęk, frustrację, zakłopotanie czy złość. Warto pracować nad sposobami komunikacji z dzieckiem, by w trudnych chwilach widziało w nas wsparcie i chętnie dzieliło się z nami swoimi odczuciami. Kluczem do zrozumienia emocji dziecka jest empatia, a oto kilka zasad empatycznej komunikacji, które umożliwią dokładne wysłuchanie dziecka i zrozumienie jego potrzeb bez dawania „złotych rad”, rozwiązywania problemów za nie czy krytykowania i osądzania.
1. Słuchaj uważnie
Poświęć czas na wysłuchanie, co trapi Twoje dziecko. Stwórz odpowiednie warunki, by nic Was nie rozpraszało. Nie myśl o pracy, ale słuchaj tego, co mówi Twoja pociecha. Ludzie często wysłuchują tylko kilku pierwszych zdań i dalej zamiast słuchać swoje rozmówcy zastanawiają się nad odpowiedzią, poradą jaką mogą mu udzielić lub wydają w myślach osądy. Postaraj się pozbyć tych myśli i skup się na uważnym słuchaniu. Nie obawiaj się, że gdy Twoje dziecko skończy mówić zapadnie milczenie, a Ty nie będziesz miała/miał gotowej odpowiedzi. Przede wszystkim słuchaj.
2. Pomóż dziecku powiązać własne uczucia z potrzebami, które leżą u ich podstaw
Zastanów się razem z dzieckiem jakie potrzeby leżą u podstaw jego uczuć. Nie wydawaj jednak sądów, ale pytaj „czy czujesz to … dlatego, że pragniesz …?”; Czy czujesz …., bo zależało Ci na …?”
3. Pytaj
Nie wygłaszaj tez ani diagnozy, szukaj wyraźnego związku między uczuciami i potrzebami, które komunikuje dziecko. Zawsze używaj formy pytającej, aby sprawdzić czy prawidłowo zrozumiałaś/-łeś komunikat, a jednocześnie dać dziecku okazję do aktywności oraz możliwość wglądu w siebie i kontroli własnych doświadczeń „czy zwątpiłeś w szkołę, bo nie jesteś pewny czy jej skończenie na pewno pomoże ci w życiu?”
4. Nie wydawaj sądów, nie przyjmuj wyniosłej postawy
Jedną z najsilniejszych potrzeb każdego z nas, a zwłaszcza dzieci, jest potrzeba zrozumienia i akceptacji. Jeśli dziecko opowiada Ci o swoich trudnościach oczekuje przede wszystkim, abyś go wysłuchał/ła, a nie osądzał/ła.
5. Oferuj swoje rady, tylko gdy dziecko tego chce
Udzielanie dobrych rad, gdy dziecko potrzebuje współczucia może spowodować utratę kontaktu i zaufania.
6. Nie pocieszaj za wszelką cenę i nie odwracaj uwagi dziecka
Ważne by dziecko miało kontakt ze swoimi uczuciami i aby miało w was słuchacza gotowego w każdej chwili do współczucia i udzielenia wsparcia. Dziecko również musi nauczyć się znosić trudne emocje.
7. Nie obawiaj się silnych wybuchów emocji
Silne wybuchy emocji mogą was przestraszyć lub zmieszać. Pamiętajcie jednak, że dawanie upustu uczuciom pomaga dziecku pozbyć się napięcia, wyrazić siebie, a i wam pomaga lepiej dziecko zrozumieć. Pozwólcie, by dziecko wyraziło swoją złość, by się wypłakało, wyraziło swój strach.
Autor: Anna Szreder
