Jak poprawić koncentrację uwagi u dzieci?

Dziecko ,
Rodzice

Słowo na „k” – koncentracja uwagi u dzieci. Czas na praktykę

Poprzedni artykuł skupiał się na tym, czym w ogóle jest koncentracja. W dzisiejszym chciałabym zebrać pomysły na to, jak można ją poprawić, oraz pokazać proste ćwiczenia na koncentrację.

Na początek przedstawię jednak krótką listę rzeczy, które wpływają na zmniejszanie się zdolności do koncentracji. Są to następujące czynniki:

temperament (czyli podstawowe cechy w zachowaniu, sposób reagowania na świat zewnętrzny, na jego bazie tworzy się osobowość) – szybkie nudzenie się, zapotrzebowanie na dużą liczbę bodźców, niska wytrzymałość na stres);
nieodpowiednio dobrany styl uczenia się (czyli w skrócie bycie wzrokowcem, słuchowcem, kinestetykiem) – przekazywanie osobie informacji tylko za pomocą tego zmysłu, sposobu, który nie jest dla niej odpowiedni;
czynniki rozpraszające, takie jak hałas, mały dostęp powietrza, nieporządek;
zmęczenie, nieodpowiednia ilość snu, przeładowanie zajęciami dodatkowymi
i obowiązkami;
niezbilansowana dieta (za dużo słodyczy i tłuszczów nasyconych, za mało wody);
przeżywane intensywne emocje.

Problemy z koncentracją są również objawem zaburzenia hiperkinetycznego z deficytem uwagi, ADHD. Pojawiają się także w autyzmie, zespole Aspergera i niepełnosprawności intelektualnej. Niezależnie od przyczyn każdy z nas doświadcza spadku możliwości skupienia się. Gdy widzimy, że stan ten się przedłuża, warto wspomóc się różnymi ćwiczeniami.

Jak poprawić koncentrację?

Na początek wymienię wskazówki dotyczące koncentracji uwagi podane przez Tony'ego Attwooda (przydatne nie tylko dla dzieci z zaburzeniami!):

Podkreślaj ważne informacje.
Dziel zadanie na mniejsze części w zależności od możliwości dziecka.
Sprawdzaj pracę dziecka i udzielaj mu informacji zwrotnej, by podtrzymać uwagę na zadaniu.
Ogranicz te czynniki w otoczeniu, które rozpraszają.
Zapewnij ciche, odizolowane miejsce do pracy.

Ponadto w trakcie wykonywania zadania wymagającego koncentracji wskazane jest, by pomyśleć o przerwach na rozładowanie energii, na aktywność związaną z ruchem.

Warto także powrócić do tradycyjnych zabawek i postarać się ograniczyć czas spędzany przez dzieci na używanie tabletów, komórek i innych gadżetów. Nowoczesna technologia sprawia, że wszystko mamy na wyciągnięcie kciuka, w związku z czym nie kształtuje się cierpliwość. Szybkie przeskakiwanie z tematu na temat także nie pozwala wystarczająco skupić się na jednej rzeczy.

Zabawy i ćwiczenia poprawiające koncentrację uwagi:

gry zręcznościowe, np. Jenga, bierki, pchełki, Dobble;
gry logiczne, np. Memory, Cztery w linii, rebusy;
labirynty;
wyszukiwanie różnic;
sudoku – koncentracji sprzyja analiza każdej cyfry po kolei, np. najpierw umieszczamy
w diagramie wszystkie jedynki;
kakuro;
puzzle;
kopiowanie wzorów;
dorysowywanie brakujących elementów obrazka;
wyszukiwanie błędów w tekście;
wyszukiwanie liter w ciągach wyrazów;
wykreślanki;
łączenie kropek.

Jak widać, powyższe metody mogą również z powodzeniem stosować dorośli. Na dodatek ćwicząc z dziećmi, „przypadkiem” sami trenują.

Co jeszcze można zrobić, gdy mamy problemy z koncentracją?

Przerwy – w ich trakcie wyjdźcie gdzieś poza miejsce, w którym wykonujecie zadanie.
Dobry plan – polega na tym, by spisać wszystko, co chcielibyśmy lub powinniśmy zrobić. Należy ustalić, co jest w danym momencie najważniejsze i pilne do wykonania, oraz wyznaczyć przerwy na takie „rozpraszacze”, jak telefon, poczta itd., oraz na odrobinę ruchu czy inne przyjemności.
Użyć zatyczek – wyciszą część niepotrzebnych nam odgłosów.

Pamiętaj, że:

Czytanie głośno małym dzieciom to również nauka koncentracji!
Wprowadzenie w życie malucha rutyny, w której czas na naukę i inne obowiązki jest z góry określony i niezmienny, pomaga mu się skupić.

Na podsumowanie dodam, że istotne jest dostosowanie wszystkich metod do swojego dziecka. Każdy reaguje inaczej, więc warto szukać tego sposobu, który najbardziej nam odpowiada. Podam w tym miejscu przykład popularnych ostatnio kolorowanek dla dorosłych. Jednych niesamowicie relaksują i koncentrują, a inni mają ochotę wyrzucić je po sekundzie za okno. Żaden sposób nie pomoże, jeśli będziemy musieli się do niego zmuszać w mękach. :)

Życzę powodzenia w walce o lepszą koncentrację!