Czytanie jest dobre na wszystko!
Współczesne trudności w nauce języka
Rzeczywistość XXI wieku nie sprzyja nauce czytania ani doskonaleniu tego procesu. Dorośli i dzieci żyją w świecie, w którym zaburzone są więzi, relacje społeczne, ma miejsce kryzys systemu wartości. Jesteśmy wystawieni na ciągłe oddziaływanie mediów, reklam, zalewają nas informacje. Rodzice pracują coraz więcej i dłużej, nie mają czasu dla dzieci, zostawiają je na kilkanaście godzin dziennie w żłobkach lub przedszkolach. A kiedy są już z nimi w domu bardzo często włączają telewizor, pozwalają grać na komputerze, tablecie czy telefonie. Dzieci XXI wieku wzrastają pod przemożnym wpływem obrazu, który jest wszędzie, silnie oddziałuje na ich funkcjonowanie. Nadmiar mediów powoduje zmiany w strukturze mózgu dziecka, utrudnia nabycie umiejętności posługiwania się językiem, w tym umiejętności czytania.
Czytanie pomaga
Dla umiejętności mówienia, a później czytania ważne jest jak najwcześniejsze spotkanie dziecka ze słowem – wypowiadanym i przeczytanym. Niektórzy twierdzą, że należy czytać dziecku już od urodzenia, są poglądy o korzyściach z czytania i mówienia do dziecka jeszcze przed urodzeniem. Duże znaczenie dla popularyzacji czytania w Polsce ma działalność stowarzyszeń i fundacji. Jedną z nich jest „ABCXXI-Cała Polska czyta dzieciom”. W 2014 roku fundacja przeprowadziła akcję Pierwsza Książka Mojego Dziecka oraz badania wśród rodziców czytających dziecku od urodzenia. Wyniki badań potwierdzają, że warto czytać dziecku jak najwcześniej, ponieważ ma to dobry wpływ na ogólny rozwój dziecka.
Co wynika z badań?
W raporcie z przeprowadzonych badań znalazła się informacja, że czytanie dziecku od urodzenia to inwestycja w rozwój mowy. Rodzice dostrzegają wpływ czytania na rozwój mowy ich dzieci – najpierw mowy biernej (rozumienie wyrazów usłyszanych przez dziecko), a następnie mowy czynnej – używanie przez dziecko poszczególnych wyrazów ze zrozumieniem. „Czytanie – w połączeniu z mówieniem do dziecka – podnosi jego kompetencje językowe (…), przyzwyczaja dziecko do spędzania czasu z książką, (…) dzieci domagają się czytania i mają swoje ulubione tytuły. ” Bardzo ważne jest, żeby codzienne czytanie stało się oczekiwaną przez dziecko przyjemnością. W ten sposób dziecko nie tylko uczy się języka, ale przeżywa miłe emocje, czuje więź, bliskość z rodzicem. Wspólne spędzanie czasu z książką podnosi poczucie własnej wartości i stanowi dobry fundament pod dalszy wszechstronny rozwój intelektualny i psychiczny.
Jak wychować czytelnika?
Dzięki czytaniu od najwcześniejszych lat życia i kojarzeniu tej czynności z przyjemnością wychowamy czytelnika książek, czyli osobę, która w przyszłości sama będzie sięgała po lekturę, będzie miała określone zainteresowania czytelnicze (według danych fundacji „ABCXXI-Cała Polska czyta dzieciom” 58% Polaków nie czyta niczego).
Czytanie jako terapia i gimnastyka
Warto wiedzieć, że wczesna nauka czytania to jeden ze sposobów terapii zaburzeń mowy, a także wad wymowy. Opanowując umiejętność czytania już w przedszkolu, dziecko poznaje litery w naturalny sposób. W wieku szkolnym czytając, zapamiętuje pisownię wyrazów, wzbogaca swoje słownictwo, poznaje i utrwala zasady budowy zdań i dłuższych wypowiedzi. Nieustannie wzbogaca swoją wiedzę, rozwija wyobraźnię, ćwiczy pamięć, czyli gimnastykuje mózg.
Korzyści z czytania można by mnożyć w nieskończoność. Jeśli dorośli ponad tę czynność niezbędną w rozwoju dziecka przedłożą współczesną technologię, możemy zacząć myśleć o analfabetyzmie XXI wieku.
Autor: Ewa Piątek
Źródła: wykład I. Koźmińskiej (założycielki i Prezes Fundacji „ABCXXI-Cała Polska czyta dzieciom”) Czytanie jako sztuka przetrwania.
http: //www. calapolskaczytadzieciom. pl/badania-czytanie-dziecku-od-urodzenia, Raport z badania efektów czytania dzieciom od urodzenia.
